Wraz ze wzrostem świadomości prawnej w społeczeństwie, rośnie liczba spraw związanych z tzw. błędami medycznymi. Pod tym ogólnym pojęciem rozumie się działanie i zaniechanie niezgodne ze sztuką lekarską. W wielu przypadkach, w których leczenie zakończyło się niepowodzeniem lub skutkiem innym niż oczekiwany przez pacjenta, pojawia się pytania o to, czy doszło do błędu medycznego. W niektórych sytuacjach odpowiedź na to pytanie będzie twierdząca, w niektórych zarzuty stawiane lekarzowi czy szpitalowi będą niezasadne.
Jak adwokat zajmuję się w szczególności następującymi sprawami:
- nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155 k.k.);
- spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 156 k.k.);
- spowodowanie średniego lub lekkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 157 k.k.);
- narażenie na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 160 k.k.);
- sprawy cywilne związane z dochodzeniem odszkodowania i zadośćuczynienia za błąd medyczny.
Sprawy dotyczące błędów medycznych należą do jednych z bardziej skomplikowanych z uwagi na złożoność i konieczność oparcia się o specjalistyczną wiedzę medyczną. Do tego dochodzi jeszcze istotność dóbr prawnych, które zostały tutaj naruszone, tj. życie i zdrowie człowieka. W zależności od sytuacji, moim zadaniem jako adwokat będzie obrona osób, którym niezasadnie zarzucany jest błąd medyczny, lub też dochodzenie praw osób pokrzywdzonych.
W ramach swojej praktyk adwokackiej oferuję Państwu:
- specjalistyczne doradztwo prawne;
- przygotowanie pism procesowych w tym zażaleń, apelacji oraz kasacji;
- przygotowywanie opinii prawnych związanych z ryzykami prawnokarnymi planowanych przedsięwzięć;
- przygotowywanie zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstwa;
- reprezentację na każdym etapie postępowania przygotowawczego lub sądowego.
Jeżeli potrzebowaliby Państwo pomocy prawnej w opisanym zakresie, zapraszam na spotkanie w Kancelarii Adwokackiej w Krakowie.
Obszar mojej działalności obejmuje nie tylko Kraków, lecz również Katowice, Częstochowę, Kielce, Tarnów czy Rzeszów. W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie może odbyć się w trybie zdalnym przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa.
Warto wiedzieć:
Aby mówić o odpowiedzialności karnej konieczne jest wykazanie wszystkich znamion przestępstwa, zarówno strony przedmiotowej i strony podmiotowej. Chodzi tutaj o znamiona opisane w konkretnym przepisie części szczególnej Kodeksu karnego, np. „spowodowanie śmierci człowieka” (art. 155 k.k.) oraz znamię umyślności bądź nieumyślności, wyodrębnione w części ogólnej Kodeksu karnego. W przypadku błędów medycznych co do zasady mamy przy tym do czynienia z działaniem nieumyślnych, gdzie skutek jest konsekwencją naruszenia reguł ostrożności. Niezbędnym elementem odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe jest jednocześnie związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy działaniem lub zaniechaniem sprawcy, a powstałym skutkiem. Jeżeli zostanie w szczególności ustalone, iż nawet gdyby zostały podjęte odpowiednie czynności ratunkowe to skutek w postaci śmierci pacjenta i tak by nastąpił z uwagi na odniesione obrażenia, to odpowiedzialność z art. 155 k.k. zostanie wyłączona.
Przesłankami odpowiedzialności cywilnej są: określone działanie lub zaniechanie oraz ich bezprawność, szkoda, związek przyczynowo skutkowy pomiędzy działaniem a zaniechaniem, jak również wina. Cywilnoprawna odpowiedzialność za błąd medyczny ma miejsce także wówczas, gdy skutek nie jest objęty umyślnością. Wystarczające jest, że sprawca nie dochował należytej staranności. W zależności od sytuacji roszczenia można kierować przeciwko podmiotowi leczniczemu, w ramach którego doszło do popełnienia błędu medycznego np. do szpitala, bezpośrednio do lekarza lub też do ich ubezpieczycieli.
O ile o odpowiedzialności karnej lub cywilnej orzeka zawsze niezawisły i niezależny sąd, tak nie będzie on dysponował specjalistyczną wiedzą z zakresu medycyny, wystarczającą do stwierdzenia, czy doszło do błędu medycznego. Z tego też powodu w sprawach o błędy medyczne co do zasady zachodzić będzie konieczność powołania biegłego, który oceni, czy doszło do naruszenia sztuki lekarskiej. Istotne jest, aby we wniosku dowodowym dokładnie określić, na jaką okoliczność powinien wypowiedzieć się biegły, z uwzględnieniem szczegółowych pytań wymagających odpowiedzi. Opinia biegłego może być też pomocna w ocenie rozmiarów uszczerbku na zdrowiu pacjenta. W tym też zakresie (oprócz biegłego ze specjalizacji, które jest związana z danym błędem medycznym) wskazane może się okazać powołanie biegłego z zakresu psychologii i psychiatrii. Jego zadaniem będzie ocena psychicznych następstw, np. zaburzeń adaptacyjnych spowodowanych załamaniem jego linii życiowej czy też obniżeniem jakości życia.
W przypadku zdarzeń medycznych, które miały miejsce po 1 stycznia 2012 r., istnieje możliwość dochodzenia swoich roszczeń w drodze postępowania przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych. W ramach tej procedury możliwe jest uzyskanie świadczenia (odszkodowania lub zadośćuczynienia) w wysokości do 100.000,00 zł w przypadku uszczerbku na zdrowiu i rozstroju zdrowia oraz do 300.000,00 zł w przypadku śmierci pacjenta. W postępowaniu tym brak jest przy tym możliwości uzyskania renty.
Wniosek do wojewódzkiej komisji można wnieść w terminie roku od dnia, w którym dowiedział się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo nastąpiła śmierć pacjenta. Termin ten nie może być jednak dłuższy niż 3 lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie skutkujące uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia albo śmiercią pacjenta.
Dochodzenie roszczeń za błąd medyczny najlepiej rozpocząć od zabezpieczenia pełnej dokumentacji medycznej od podmiotu, w którym doszło do błędu. Istotna może być również dokumentacja od podmiotu, w którym odbywało się leczenie w celu naprawienia błędu. Z drugiej strony, konieczne jest zarazem zabezpieczenie wszystkich dokumentów związanych z poniesionymi kosztami. Zaliczać się do nich będą rachunki i faktury za wizyty u lekarzy, leki, środki terapeutyczne, rehabilitację itp. Warto również prowadzić spis wydatków, na które trudno uzyskać bezpośredni rachunek jak np. koszty dojazdu czy koszty dostosowania mieszkania do potrzeb chorego. W zależności od sprawy, roszczenia będą mogły być dochodzone przed komisjami wojewódzkimi ds. orzekania o zdarzeniach medycznych, sądem cywilnym bądź sądem karnym. W każdym przypadku adwokat oceni, która droga będzie najbardziej właściwa i korzystniejsza dla Klienta, aby uzyskać jak najwyższe świadczenie.
O ile fachowym językiem zadośćuczynienie jest materialnym ekwiwalentem za dolegliwości fizyczne i psychiczne, które pacjent odniósł na skutek błędu medycznego, w mowie potocznej używa się sformułowania „odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu”. W rzeczywistości chodzi jednak cały czas o zadośćuczynienie. Ma ono za zadanie równać pokrzywdzonemu dotychczasowe oraz przyszłe cierpienia związane z określonym zdarzeniem. Lekarz orzecznik w postępowaniu przedsądowym lub też biegły w postępowaniu sądowym określa stopień uszczerbku na zdrowiu procentowo w oparciu o tabelę, będącą załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 200 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania. Ustalony procentowo uszczerbek na zdrowiu ma charakter orientacyjny i pomocniczy. Nie przesądza on ostatecznie o wysokości zadośćuczynienia, a jego zadaniem jest jedynie ułatwienie Sądowi procedowania w sprawie.