Jeśli posiadacie Państwo polisolokatę, warto zastanowić się nad możliwościami odzyskania zainwestowanych pieniędzy. W niektórych przypadkach możliwe będzie odzyskanie nawet całości wpłaconych środków. Co do zasady aby odzyskać pieniądze z polisolokaty trzeba wystąpić z powództwem do sądu. Zdarza się, że ubezpieczyciele proponują ugodę na etapie przedsądowym.
Spis treści
Jak odzyskać pieniądze z polisolokat?
Aby odzyskać pieniądze w polisolokaty w pierwszej kolejności należy ją rozwiązać. Następnie, po otrzymaniu rozliczenia, można określić wysokość roszczenia. Generalnie w zależności od zawartej umowy konsument będzie mógł albo odzyskać opłatę likwidacyjną albo unieważnić całą umowę. Unieważnienie polisolokaty pozwala na odzyskania całości wpłaconych środków.
Po rozwiązaniu polisolokaty należy wystosować do towarzystwa ubezpieczeń wezwanie do zapłaty. W piśmie tym należy podać czego się domagamy. Innymi słowy, zapłaty jakiej kwoty żądamy oraz jaka jest podstawa naszych roszczeń. Następnie po upływie terminu zapłaty składa się pozew do Sądu, który zarządza wymianę pism procesowych pomiędzy stronami i wyznacza rozprawę. W trakcie posiedzenia sądowego są przeprowadzane dowody z dokumentów i zeznań świadków. Ostatecznie następuje ogłoszenie wyroku. Strona niezadowolona z rozstrzygnięcia może wnieść apelację. Wyrok Sądu Odwoławczego kończy postępowaniu i następuje odzyskanie pieniędzy z polisolokaty.
Więcej o samej ochronie konsumenckiej można przeczytać tutaj.
Rezygnacja z polisolokaty
Aby rozwiązać polisolokatę należy wysłać do towarzystwa ubezpieczeń specjalne oświadczenie. Pismo takie można napisać własnymi słowami albo skorzystać z gotowych formularzy. Są one dostępne najczęściej na stronach internetowych ubezpieczycieli. Po otrzymaniu pisma, towarzystwo ubezpieczeń w ciągu kilku tygodni wypłaca niesporną kwotę pieniędzy i przesyła rozliczenie. Na podstawie tego dokumentu można dochodzić dalszych roszczeń.
Odzyskanie opłaty likwidacyjnej
Polisolokaty znane są przede wszystkim z opłat likwidacyjnych. Opłata likwidacyjna czy inaczej opłata za wykup to kwota pieniędzy, którą towarzystwo ubezpieczeń pobiera za przedterminowe rozwiązanie umowy ubezpieczenia. Postanowienia tego typu są niedozwolone, co oznacza, że ubezpieczyciel nie może ich stosować. Jeżeli jednak zostały one wprowadzone do umowy to nie wiążą one konsumenta. Oznacza to, że kwoty pobrane tytułem opłat likwidacyjnych są nienależne i podlegają zwrotowi. Aktualnie, orzecznictwo jest bardzo korzystne dla konsumentów i co do zasady nie ma problemy z odzyskaniem całej opłaty za wykup. Niedozwolony charakter opłat likwidacyjnych potwierdza też Prezes UOKiK, chociażby w decyzji nr RKT-1/2016 z 15 marca 2016 r.
Unieważnienie polisolokaty
Polisolokatę można unieważnić. Unieważnienie polisolokaty polega na stwierdzeniu przez sąd, że z uwagi na wady umowy jest ona nieważna, czyli tak jakby nigdy nie została zawarta. Oznacza to, że towarzystwo ubezpieczeń musi zwrócić ubezpieczającemu wszystkie pieniądze, które otrzymało od niego na podstawie nieważnej umowy. Zwrotowi podlegają zatem wszystkie składki czy opłaty (w tym opłaty administracyjne i za zarządzanie).
Jak odzyskać opłatę likwidacyjną?
Opłaty likwidacyjne zostały powszechnie uznane za niedozwolone postanowienia umowne. Oznacza to, że nie wiążą one konsumenta od momentu zawarcia umowy. Mamy zatem sytuację, jakby nigdy nie zostały one zawarte w umowie. Eliminacja wadliwych postanowień z umowy oznacza, że towarzystwo ubezpieczeń traci podstawę prawną do zatrzymania opłaty likwidacyjnej. Skutek niezwiązania postanowieniami niedozwolonym następuje z mocy prawa i nie ma konieczności podejmowania w tym celu żadnych czynności przez konsumenta. Przy rozwiązaniu umowy towarzystwo ubezpieczeń powinno zatem wypłacić całą wartość rachunku bez dokonania jakichkolwiek potrąceń. Jeżeli jednak doszło do zatrzymania określonej części rachunku, zatrzymania opłata likwidacyjna podlega zwrotowi.
Odzyskanie opłaty likwidacyjnej krok po kroku
Odzyskanie pieniędzy z polisolokaty należy rozpocząć od wysłania wezwania do zapłaty do towarzystwa ubezpieczeń. Pomijając rzadkie przypadki, gdy może to doprowadzić do zawarcia ugody, jest to również formalny warunek złożenia pozwu. Dodatkowo, w zależności od dochodzonego roszczenia, skierowanie do ubezpieczyciela wezwania do zapłaty będzie miał wpływ na początkowy termin naliczania odsetek za opóźnienie.
Kolejnym krokiem jest złożenie pozwu. Pozew jest to pismo inicjujące cywilne postepowanie sądowe. Zawiera on wiele formalnych wymogów, które należy spełnić aby „sprawa ruszyła”. Po wytoczeniu powództwa Sąd przeważnie wydaje nakaz zapłaty, który jest zaskarżany sprzeciwem przez towarzystwo ubezpieczeń. Następnie sprawa kierowana jest na rozprawę, gdzie jest przeprowadzane postępowanie dowodowe. Ostatecznie Sąd wydaje wyrok.
Wydany wyrok może być jeszcze zaskarżone apelacją. W zależności od polityki towarzystw ubezpieczeniowych w danej chwili, taki środek zaskarżenia albo jest składny albo już na typ etapie dochodzi do wypłaty pieniędzy.
Odzyskanie pieniędzy z polisolokaty jest procesem, do którego należy się przygotować w odpowiedni sposób, ale pozytywne zakończenie sporu jest dzisiaj bardzo powszechne.
Wyroki TSUE i orzeczenia krajowe
Kwestią polisolokat zajmuje się zarówno TSUE jak i sądy krajowe. W jednym i drugim przypadku sądy przyznają ochronę konsumentom. Bieżący kierunek orzecznictwa jest monitorowany stale przez Rzecznika Finansowego.
Z ciekawszych orzeczeń można wskazać np. na wyrok TSUE z 10 czerwca 2021 r. w sprawie C-198/20, gdzie stwierdzono, że:
„Ochrona przewidziana w dyrektywie Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich przysługuje każdemu konsumentowi, a nie tylko temu, którego można uznać za „właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta”.
TSUE wypowiadał się także w sprawie nieważności polisolokat. W wyroku z dnia 2 lutego 2023 r. w sprawie C-208/21 wskazał, że:
„Artykuł 3 ust. 2 dyrektywy 2005/29 w związku z jej art. 13 należy interpretować w ten sposób, że: nie stoi on na przeszkodzie wykładni prawa krajowego przyznającej konsumentowi, który zawarł umowę ze względu na nieuczciwą praktykę handlową przedsiębiorcy, prawo do żądania stwierdzenia nieważności tej umowy.”
W przytoczonym wyroku podniesiono także, że nieuczciwą praktyką handlową jest sporządzenie przez towarzystwo ubezpieczeń takiego wzorca umownego, który nie pozwala konsumentowi zrozumieć charakteru i konstrukcji oferowanego produktu. Tym samym wyrok ten otwiera drogę wielu osobom do unieważnienia posiadanej polisolokaty.
Również i polskie sądy cały czas rozwijają swoje orzecznictwo. Przykładowo, Sąd Okręgowy w Warszawie podkreślił w wyroku z dnia 6 czerwca 2024 r. w sprawie o sygn. akt: XXVII Ca 623/23, że nie ma znaczenia to, czy postanowienia OWU zostały sformułowane w sposób jednoznaczny czy też nie. Istotne jest to czy są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają interes konsumenta.
Ile trwa odzyskanie pieniędzy z polislolokaty?
Czas trwa postępowania o zwrot pieniędzy z polisolokaty zależy od stopnia skomplikowania sprawy i sędziego który prowadzi sprawę. Niektóre sprawy kończą się w rok, a inne trwają 4 lata. Średni czas oczekiwania na ostateczny wyrok to 2 lata. Pewnym pocieszeniem jest to, że za cały ten okres naliczane są odsetki za opóźnienie w zapłacie.
Przykłady spraw i case studies
Poniżej znajdują się natomiast dwa opisy prowadzonych przeze mnie sprawy, które pokazują jak mniej więcej wygląda postępowanie.
- Wygrana sprawa o odzyskanie opłaty likwidacyjnej
Klient skontaktował się ze mną w sierpniu 2023 r. W tym też miesiącu zostało wysłane wezwanie do zapłaty. Po odmownej odpowiedzi, we wrześniu złożyliśmy pozew. Rozprawa została wyznaczona na styczeń 2024 r. Sąd zasadził na rzecz Klienta zwrot opłaty likwidacyjnej w kwocie 63.975,52 zł wraz z odsetkami za opóźnienie oraz kosztami procesu. Sędzia nie miał wątpliwości co do zasadności naszego powództwa. Towarzystwo ubezpieczeń nie złożyło apelacji i Klient niedługo po wyroku otrzymał wszystkie pieniądze.
- Wygrana sprawa o unieważnienie polisolokaty
Sprawy o unieważnienie polisolokaty trwają zazwyczaj dłużej z uwagi na ich zawiłość. Przykładowo, w jednej sprawie pozew został złożony kwietniu 2021 r., a sprawa zakończyła się dopiero w lutym 2024 r. W wyroku Sądu II Instancji uznano umowę polisolokaty za nieważną i oddalono apelację ubezpieczyciela od wyroku Sądu I Instancji. Klient odzyskał całość wpłaconych składek wraz z odsetkami oraz kosztami procesu. Sprawa choć trwała długo to przyniosła oczekiwany rezultat.
Przedawnienie roszczeń z polisolokat
Jeżeli chodzi o przedawnienie roszczeń z polisolokat to należy wyróżnić roszczenia powstałe przed 9 lipca 2018 r. (te przedawniają się po 10 latach), jak i po tej dacie (te przedawniają się po 6 latach). Pytanie oczywiście jest takie, od kiedy należy liczyć ten termin. I tak w przypadku roszczeń o zwrot opłaty likwidacyjnej termin ten liczymy od dnia rozwiązania umowy, a w przypadku roszczeń o unieważnienie polisolokaty od daty wpłaty pieniędzy do towarzystwa ubezpieczeniowego.
Czy zatem osób, które przegapiły te terminy, droga do odzyskania pieniędzy z polisolokaty jest zamknięta? Niekoniecznie. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego w sprawie III CZP 61/22 termin przedawnienia nie może się rozpocząć zanim konsument nie dowiedział się o swoich prawach. Innymi słowy, jeżeli dopiero teraz (np. po lekturze niniejszego wpisu) dowiedzieli się Państwo o możliwości odzyskania pieniędzy z polisolokaty, termin przedawnienia dopiero rozpocznie bieg, a więc nadal mogą Państwo wygrać w Sądzie. Więcej informacji na temat przedawnienia roszczeń z polislokat znajdą Państwo w tekście pt. Polisolokaty przedawnienie.
Polisolokaty Kancelaria Kraków
Tematem polisolokat zajmuję się od dawna. Prowadzę sprawy zarówno związane z odzyskaniem opłaty likwidacyjnych jak i unieważnieniem umowy. Posiadam odpowiednie przygotowanie merytoryczne jak i doświadczenie, aby zapewnić Państwu komfortowe przejście przez cały proces. W swojej praktyce zajmuję się przede wszystkim następującymi towarzystwami ubezpieczeń:
- Vienna Life TU na Życie Vienna Insurance Group (dawna Skandia Życie TU S.A.)
- Generali Życie TU S.A.
- Uniqa TU na Życie S.A. (dawniej AXA Życie TU S.A.)
- Compensa TU na Życie S.A. Vienna Insurance Group
- Nationale-Nederlanden TU na Życie S.A. (dawniej MetLife TUiR S.A.)
Zachęcam do kontaktu, aby przedyskutować sprawę i dokonać analizy posiadanych przez Państwa dokumentów. Na tej podstawie wskażę roszczenia możliwe do dochodzenia w danym przypadku.
Jeżeli potrzebowaliby Państwo pomocy prawnej w opisanym zakresie, zapraszam na spotkanie w Kancelarii Adwokackiej w Krakowie. Obszar mojej działalności obejmuje nie tylko Kraków, lecz również Katowice, Częstochowę, Kielce, Tarnów czy Rzeszów. W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie może odbyć się w trybie zdalnym przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa.
