Blog

Polisolokaty opłata likwidacyjna

Można założyć, że każdy, kto czyta niniejszy wpis, wie zarówno czym są polisolokaty, jak i tzw. opłata likwidacyjna. Polisolokaty to popularna nazwa ubezpieczeń z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, które z założenia miały dawać ochronę ubezpieczeniową na wypadek śmierci a jednocześnie stanowić atrakcyjną alternatywę w stosunku do lokat bankowych. Przez pewien czas były one nawet zwolnione z tzw. „podatku Belki”. Wiele osób przekonało się jednak niestety, że kolorowe wykresy obrazujące historyczne zyski nijak mają się do zysków realnie generowanych przez polisolokaty. Dodatkowo dochodziły do tego wysokie opłaty za zarządzenia. Chcąc wycofać się jednak wcześniej z umowy napotykali niemiłe zaskoczenie, jakim była opłata likwidacyjna.

Spis treści

Polisolokaty opłata likwidacyjna

Opłata likwidacyjna była to opłata pobierana przez towarzystwo ubezpieczeń za wcześniejsze rozwiązanie polisolokaty. Często dochodziły one nawet do 100% wartości rachunku. Stosowane one były m.in. przez następujące towarzystwa ubezpieczeń:

  • Vienna Life Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. Vienna Insurance Group (dawniej Skandia Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.)
  • UNIQUA  Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. (dawniej AXA Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.)
  • Generali  Życie Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.
  • Compensa Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. Vienna Insurance Group
  • Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie Europa  S.A.
  • MetLife Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji S.A.

Jeżeli posiadają Państwa polisolokatę jednego z powyższych towarzystw ubezpieczeniowych, zachęcam do kontaktu w celu przeanalizowania roszczeń, które Państwu przysługują.

Czym jest opłata likwidacyjna?

Opłata likwidacyjna stawiała konsumenta w bardzo nieciekawym położeniu. Z jednej bowiem strony mógł on nadal pozostawać związanym umową i patrzeć jak każdego dnia jego środki pieniężne topnieją (czy to z uwagi na błędy w zarządzaniu czy też pobieranie wysokich opłat). Z drugiej strony mógł on natychmiast zerwać umowę i stracić określoną część pieniędzy (lub nawet wszystkie) – z uwagi na tzw. opłatę likwidayjną. Był to zatem swego rodzaju łańcuch prawny, którym towarzystwo ubezpieczeń chciało do siebie przywiązać konsumenta. Często zatem mówiło się, że ubezpieczający są przywiązani do polisy.

Niedozwolone postanowienia umowne

Konsumenci zaczęli jednak walczyć o swoje pieniądze w sądach, podnosząc, że postanowienia zastrzegające opłaty likwidacyjne na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych stanowią niedozwolone postanowienia umowne. Zgodnie z art. 3851 § 1 zd. 1 k.c. „Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne)”.

Ostatecznie linia orzecznicza przechyliła się na korzyść konsumentów. Głównymi argumentami były tu: skomplikowanie umów, które uniemożliwiało jej zrozumienie; wysokość opłat likwidacyjnych oraz to, że są one oderwane od realnych kosztów ponoszonych przez towarzystwa ubezpieczeń. Są one ustalane na arbitralnym poziomie i nie są powiązane z ponoszonymi w rzeczywistości wydatkami. Bardziej zatem upodabniają się do kar umownych za przedterminowe rozwiązanie umowy niż do postanowień, które mają zabezpieczyć koszty wykonywania umowy.

Jak rozwiązać umowę polisolokaty?

Umowę polisolokaty rozwiązuje się poprzez wysłanie do ubezpieczyciela stosownego oświadczenia. Może ono mieć dowolną formę. W praktyce jednak warto skorzystać z gotowych formularzy, dostępnych na stronach towarzystw ubezpieczeniowych. Może to uprościć i przyśpieszyć postępowanie, gdyż ubezpieczyciel otrzyma od razu wszystkie informacje, które chce. Zamknięcie umowy trwa przeważnie kilka tygodni, po czym następuje wypłata części bezspornej. Ubezpieczający otrzymuje na końcu także rozliczenie do umowy, z którego można wyczytać, jaka była wartość jego umowy w momencie zamknięcia umowy, ile środków zostało rzeczywiście wypłacona oraz jaką tzw. opłata likwidacyjna ma wysokość.

Jak odzyskać opłatę likwidacyjna?

Postępowanie, prowadzące do odzyskania opłaty likwidacyjnej, składa się z kilku etapów. Pierwszym jest wysłanie do towarzystwa ubezpieczeń wezwania do zapłaty. Najczęściej pozostaje ono bezskuteczne i konieczne jest złożenie pozwu do sądu. Po wpływie pozwu Sąd zazwyczaj wydaje nakaz zapłaty, który co do zasady jest zaskarżany przez ubezpieczyciela i sprawa kierowana jest na rozprawę. W jej trakcie prezentowane są stanowiska stron i przeprowadzane dowody. Na końcu zostaje wydany wyrok. Podczas posiedzenie w sądzie strony mogą być oczywiście reprezentowane przez pełnomocników.

Wyrok UFK

Wyroki dotyczące opłat likwidacyjnych są w przeważającej mierze korzystne dla ubezpieczających. Są co prawda sytuacje, w których dochodzenie roszczeń może być problematyczne, ale są to bardzo wyjątkowe przypadki. Dużo zależy także od subiektywnej opinii sędziego referenta na temat abuzywności. Co do zasady spotykamy się jednak w naszej kancelarii z wyrokami zasądzającymi. Towarzystwa ubezpieczeń co prawda mogą złożyć apelację od wyroków I Instancji, ale nie zawsze ma to miejsce. Dużo zależy tak naprawdę od aktualnej polityki danego towarzystwa ubezpieczeń w zakresie prowadzenia sporów sądowych.

Termin przedawnienia opłaty likwidacyjnej

Jeżeli chodzi o termin przedawnienia, to z uwagi na nowelizację kodeksu cywilnego w 2018 r. wyróżnić można dwa terminy. Dla umów rozwiązanych przed 9 lipca 2018 r. termin przedawnienia będzie wynosił lat 10, a dla umów rozwiązanych po tej dacie – lat 6.

Warto jednak zwrócić uwagę na niedawną uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2022 r., sygn. akt: III CZP 61/22, zgodnie z którą:

„Początek biegu terminu przedawnienia roszczenia konsumenta będącego ubezpieczonym lub ubezpieczającym z tytułu zwrotu świadczenia nienależnego, związanego z pobraniem przez ubezpieczyciela w trakcie trwania umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym opłat nie stanowiących kosztów udzielonej ochrony ubezpieczeniowej, na podstawie niedozwolonych postanowień umownych (art. 3851 KC), nie może rozpocząć się zanim konsument dowiedział się lub, rozsądnie rzecz ujmując, powinien dowiedzieć się o niedozwolonym charakterze postanowienia.”

Podjęcie tej uchwały daje szansę na odzyskanie opłaty likwidacyjnej również osobom, które rozwiązały swoje umowy ponad 10 lat temu. Kluczowy będzie zatem moment, w którym dowiedziały się o niedozwolonym charakterze danych postanowień umownych, np. dopiero w chwili konsultacja z prawnikiem.

Unieważnienie polisolokaty

Bardzo często można się spotkać z pytaniem, czy możliwe jest unieważnienie polisolokaty. Odpowiedź na to pytanie nie jest tak prosta, jak w przypadku opłat likwidacyjnych, gdzie co do zasady nie ma problemu z ich odzyskaniem. Nieważność umowy jest znacznie surowszą sankcją, która wymaga spełnienie szczególnych przesłanek. Nie w każdym przypadku będzie to możliwe.

Postanowienia niektórych umów rzeczywiście można uznać za sprzeczne z naturą stosunku zobowiązaniowego umowy ubezpieczenia. To natomiast otwiera drogę do odzyskania całości środków, wpłaconych do towarzystwa ubezpieczeń. Pojawiają się też pierwsze wyroki, w których sądy uznawały niektóre polisolokaty za nieważne. Jest to jednak na chwilę obecną zbyt mało, aby mówić o utrwalonej linii orzeczniczej. Stwierdzenie nieważności polisolokaty jest jednak możliwe (w niektórych przypadkach), o ile zaprezentuje się rzeczowe argumenty i wyjaśni na czym polega istota problemu.

Czy w 2023 roku można jeszcze odzyskać opłatę likwidacyjną?

Wiele osób zastanawia się, czy nie jest już za późno na zwrot opłaty likwidacyjnej. Generalnie rzecz ujmując, nic nie zmieniło się na niekorzyść konsumentów w 2023 r. Wręcz przeciwnie, można powiedzieć, że jeszcze wyraźniej ugruntowała się korzystna linia orzecznicza, uznająca postanowienia dotyczące opłat likwidacyjnych za niedozwolone. Jedyną rzeczą, o której należy pamiętać, jest termin przedawnienia roszczeń, o czym pisałam powyżej. O ile tylko nie został on przekroczony, odzyskanie opłaty likwidacyjnej co do zasady nie powinno być problemem. Najważniejsze w tym względzie będzie oczywiście prawidłowe określenie początku biegu terminu przedawnienia, w szczególności w świetle uchwały III CZP 61/22, które wiąże ten moment z chwilą dowiedzenia się przez konsumenta o niedozwolonym charakterze postanowień i przysługujących mu prawach. W razie wątpliwości w tym zakresie oczywiście najlepiej skontaktować się ze specjalistą. Przeanalizuje on dokumenty i wskaże najwłaściwszą drogę postępowania. Zwrot pieniędzy z polisolokaty jest dzisiaj realną możliwością, jednakże przed podjęciem jakichkolwiek działać należy bardzo dokładnie przeanalizować sprawę, aby zidentyfikować wszystkie potencjalne problemy i omówić je z Klientem.

Kancelaria Polisolokaty Kraków

Sprawę dotyczącą opłaty likwidacyjnej z polisolokaty warto powierzyć kancelarii prawnej, która posiada doświadczenie w prowadzeniu tego typu spraw. Zapewni to rzetelną analizę dokumentów i profesjonalne poprowadzenie sprawy. Towarzystwa ubezpieczeń cały czas próbują walczyć z pozwami konsumentów, dlatego ważne jest, aby umieć reagować na ewentualne nowe zarzuty. Opłata likwidacyjna będzie najczęściej do zwrotu, a niekiedy konsumentowi będzie przysługiwało także roszczenie o zwrot całości wpłaconych środków. Zachęcam zatem do kontaktu każdego, kto potrzebuje pomocy w zakresie powyższej tematyki i chciałby przeanalizować swoją sytuację prawną.


Jeżeli potrzebowaliby Państwo pomocy prawnej w opisanym zakresie, zapraszam na spotkanie w Kancelarii Adwokackiej w Krakowie. Obszar mojej działalności obejmuje nie tylko Kraków, lecz również Katowice, Częstochowę, Kielce, Tarnów czy Rzeszów. W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie może odbyć się w trybie zdalnym przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa.

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel, adwokat

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel, adwokat

Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie karnym. Ukończyłam studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie uzyskałam również stopień doktora nauk prawnych z dziedziny prawa karnego. Jestem członkiem Izby Adwokackiej w Krakowie. Więcej o mnie...

Bezpieczeństwo prawnokarne
Jak mogę Państwu pomóc?
Zakres pomocy prawnej różnić się będzie w zależności od Państwa roli w postępowaniu karnym: osoba oskarżona bądź pokrzywdzona. Odrębna oferta kierowana jest także do jednostek organizacyjnych, gdzie pomoc prawna ma zasadniczo charakter pozaprocesowy.
sprawy karne - osoba pokrzywdzona

Pokrzywdzony

sprawy karne - jednostka organizacyjna

Jednostka organizacyjna

Kontakt