Nawiązując do poprzedniego wpisu (Czy działanie na szkodę wierzycieli jest karalne?) wyjaśnić należy, jak złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.
Spis treści
Podstawą wszczęcia postępowania karnego jest uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa. Podejrzenie to może wynikać z informacji uzyskanych samodzielnie przez organ ścigania w trakcie czynności operacyjnych. Częstszym jednak przypadkiem jest przekazanie informacji w tym przedmiocie przez osobę pokrzywdzoną, na podstawie których organ podejmuje działania z urzędu. Jest to właśnie zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa. Poniżej wyjaśnię, jak złożyć takowe zawiadomienie.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa
O możliwości popełnienia przestępstwa należy zawiadomić prokuratora lub Policję, właściwych z uwagi na miejsce popełnienia przestępstwa. W Krakowie, gdzie istnieje kilka jednostek Prokuratury i Policji, właściwość należy ustalić zgodnie z przyjętą rejonizacją. Jeśli zawiadomienie trafi do niewłaściwego podmiotu, powinno ono zostać przekazane zgodnie z rejonizacją.
Zawiadomienie składane jest zazwyczaj w formie pisemnej. Kodeks postępowania karnego jakkolwiek przewiduje procedurę przyjęcia ustnego zawiadomienia, tak w praktyce organy upraszają osobę zawiadamiającą o złożenie stosownego pisma.
Kto może złożyć zawiadomienie o możliwości popełniania przestępstwa? Co do zasady każdy. W praktyce jest to najczęściej osoba pokrzywdzona, która odniosła jakiś uszczerbek (fizyczny lub majątkowy) wskutek popełnienia danego czynu. Formalnie nie ma tu jednak ograniczenia. Co więcej, na każdej osobie, która dowiedziała się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, spoczywa społeczny obowiązek zawiadomienia o tym prokuratora lub Policję. W odniesieniu do niektórych typów przestępstw, co do zasady tych, charakteryzujących się największym stopnień społecznej szkodliwości (zabójstwo, ciężki uszczerbek na zdrowiu, zgwałcenie), obowiązek ten ma charakter prawny. Brak zawiadomienia może w tych przypadkach stanowić podstawę odpowiedzialności karnej na podstawie art. 240 § 1 Kodeksu karnego.
Wzór zawiadomienia
Pisemne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, połączone z wnioskiem o ściganie, powinno mniej więcej wyglądać w sposób następujący.
Kraków, dnia 23 stycznia 2018 r.
Prokuratura Rejonowa Kraków Śródmieście-Zachód
ul. Mosiężnicza 2, 31-547 Kraków
Osoba zawiadamiająca: _____________
Adres do doręczeń: _________________
ZAWIADOMIENIE O MOŻLIWOŚCI POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA
Niniejszym zawiadamiam o możliwości popełnienia przestępstwa przez _______________. (Oprócz imienia i nazwiska podać należy wszystkie dane identyfikacyjne, które – z uwagi na okoliczności sprawy – są nam znane. Warto w szczególności wskazać adres zamieszkania, numer PESEL, numer dowodu osobistego, imiona rodziców, numer telefonu, numer rachunku bankowego etc.)
W dniu 7 stycznia 2019 r. w Krakowie, działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydział Cywilny, z dnia __________, sygn. akt __________, mocą którego zasądzona od niej na moją rzecz kwotę 77.399,99 złotych, ___________ zbyła składniki swojego majątku zagrożone zajęciem w ten sposób, że aktem notarialnym z dnia 7 stycznia 2019 r., Rep. A nr _________, przeniosła własność nieruchomości położonej w miejscowości Gdów, stanowiącej niebudowaną działkę gruntu o wartości szacunkowej 260.000,00 zł na rzecz syna __________, czym uszczupliła możliwość zaspokojenia zasądzonej mi kwoty pieniężnej, co może realizować znamiona przestępstwa z art. 300 § 2 Kodeksu karnego.
Wnoszę o wszczęcie i prowadzenie postępowania przygotowawczego w sprawie oraz o powiadamianie mnie o terminach wszelkich czynności procesowych w sprawie i dopuszczenie do udziału w nich.
Jednocześnie wnoszę o przeprowadzenie dowodów z dokumentów załączonych do niniejszego pisma:
- odpisu orzeczenie Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydział Cywilny, z dnia __________, sygn. akt __________, na okoliczność jego treści, w szczególności faktu zasądzenia od ________ na moją rzecz kwoty 77.399,99 złotych;
- kserokopii aktu notarialnego z dnia 7 stycznia 2019 r., Rep. A nr _________, na okoliczność jego treści, w szczególności faktu przeniesienia własności nieruchomości położonej w miejscowości Gdów o wartości szacunkowej 260.000,00 zł na rzecz __________.
Co dalej po zawiadomieniu?
Powyższy wzór zawiadomienia obejmuje podstawowe elementy jak wskazanie sprawcy, opis czynu oraz przykładowe dowody. Oprócz dowodów z dokumentów można również wskazać dowody osobowe, tj. świadków, których należałoby przesłuchać na konkretną okoliczność. Podając imię i nazwisko świadka, należy również podać jego adres do doręczeń.
Wniosek o ściganie i dopuszczenia do udziału w czynnościach warto zawrzeć w każdym piśmie, nie tylko zawiadamiającym o przestępstwie ściganym na wniosek. (Notabene, wniosek o ściganie jest nieodzowny m.in. w przypadku przestępstwa przywłaszczenia na szkodę osoby najbliższej. Więcej na ten temat we wpisie: Podbieranie pieniędzy przez jednego małżonka.)
Przed formalnym wszczęciem postępowania przygotowawczego organ może zażądać uzupełniania zawiadomienia. Może on również przeprowadzić na własną rękę czynności sprawdzające. O wszczęciu bądź odmowie wszczęcia postępowania osoba zawiadamiająca powinna zostać powiadomiona w ciągu 6 tygodni od dnia złożenia zawiadomienia. Na odmowę wszczęcia postępowania przysługuje natomiast zażalenie.
Po wszczęciu postępowania wszelkie czynności powinny być już podejmowane z inicjatywy samego organu. Pokrzywdzony, jako strona postępowania przygotowawczego, może przy tym wnioskować o przeprowadzenie danych czynności. W praktyce aktywność pokrzywdzonego w zakresie wyszukiwania dodatkowych środków dowodowych jest wysoce pożądana.
Jeżeli potrzebowaliby Państwo pomocy prawnej w opisanym zakresie, zapraszam na spotkanie w Kancelarii Adwokackiej w Krakowie. Obszar mojej działalności obejmuje nie tylko Kraków, lecz również Katowice, Częstochowę, Kielce, Tarnów czy Rzeszów. W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie może odbyć się w trybie zdalnym przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa.
