Blog

Odzyskanie pieniędzy z polisolokaty AXA (obecnie UNIQUA)

O oszustwie w kontekście tzw. polisolokat była już mowa na łamach niniejszego bloga (Polisolokaty a oszustwo). Podobnie jak w przypadku produktów Vienna Life, odzyskanie pieniędzy z polisolokaty AXA (obecnie UNIQUA) szybciej może jednak nastąpić na drodze cwyilnoprawnej aniżeli w procesie karnym.

Spis treści

Jakiś czas temu opisywałam możliwości dochodzenia roszczeń związanych z umowami ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK), czyli popularnymi polisolokatami, oferowanym przez Vienna Life (Odzyskanie pieniędzy z polisolokaty Vienna Life). W dzisiejszym wpisie chciałabym się natomiast zająć produktami oferowanymi przez innego ubezpieczyciela, a mianowicie przez AXA. Na marginesie warto zaznaczyć, że aktualnie AXA zmieniła nazwę na UNIQA, ale to dalej ten sam podmiot.

Zwrot opłat likwidacyjnych za rozwiązanie umowy z AXA (obecnie UNIQUA)

Głównym przedmiotem sporu w sprawach z polisolokat są tzw. opłaty likwidacyjne. Wpłacony kapitał, którym miał zarządzać ubezpieczyciel, w większości przypadków jest niestety nie do odzyskania. W sytuacjach, gdzie w sposób ewidentny można mówić o wprowadzaniu konsumenta w błąd i doprowadzeni do niekorzystnego rozporządzenia, winien on być jednak objęty obowiązkiem naprawienia szkody. Kompensacja następuje tu jednak dopiero po uprawomocnieniu się wyroku skazującego.

Odzyskanie pieniędzy z polisolokaty AXA (obecnie UNIQUA) oznacza zatem najczęściej odzyskania wartości opłaty likwidacyjnej. Chodzi mianowicie o kwotę pieniężną zatrzymywaną przez ubezpieczyciela po rozwiązaniu przez klienta umowy ubezpieczenia przed terminem.

Podstawą pobrania opłaty likwidacyjnej były poszczególne postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia (OWU). Niektóre z nich pozwalały nawet na pobranie większości środków zgromadzonych przez ubezpieczającego lub nawet ich całości. Konsumenci najczęściej nie byli informowani o istnieniu tego typu opłat przy zawieraniu umowy, a sposób skonstruowania zapisów umownych nie pozwalał nieprofesjonaliście na zrozumienie ich znaczenia.

Osoby, które rozwiązały umowę z ubezpieczycielem zaczęły w pewnym momencie dochodzić swoich praw przed sądem, powołując się na abuzywność postanowień dotyczących opłat likwidacyjnych. Sądy przychyliły się do tego stanowiska, a postanowienia dotyczące opłat likwidacyjnych uznawane były w tym stanie rzeczy za niewiążące konsumenta od chwili zawarcia umowy. Dotyczyło to zarówno tzw. opłat likwidacyjnych zastrzeganych wprost, jak również wszelakich innych postanowień, które w efekcie prowadziły do wypłaty konsumentowi mniejszej kwoty aniżeli ta zgromadzona na jego rachunku.

Co istotne, w zakresie, w jakim umowy polisolokat konstruowane były przez różne podmioty w sposób zbliżony, argument z abuzywności ma uniwersalny charakter. Ugruntowana już linia orzecznicza przesądza zatem o tym, iż ubezpieczający ma także szansę na odzyskanie pieniędzy z polisolokaty AXA. Poniżej zostaną przedstawione jedne z najpopularniejszych produktów, oferowanych przez AXA, które zawierały opłaty likwidacyjne.

Plan Inwestycyjny Multi / Plan Inwestycyjny Multi Prestiż

Opłata likwidacyjna dotycząca powyższe produktu Plan Inwestycyjny Multi (odpowiednio Plan Inwestycyjny Multi Prestiż) została zastrzeżona § 30 ust. 2 OWU, zgodnie z którym „do wyliczenia kwoty wypłaty wartości wykupu stosowany jest wskaźnik wykupu”. Jak wynika natomiast z treści § 30 ust. 3 OWU, „wartość wykupu składa się z dwóch składników: (1) iloczynu wartości podstawowej polisy i wskaźnika wykupu; (2) wartości dodatkowej polisy”.

Pojęcie „wskaźnik wykupu” zostało zdefiniowane przez ubezpieczyciela w § 2 ust. 34 OWU. Owym wskaźnikiem wykupu jest zatem „wskaźnik procentowy określony w Tabeli opłat i limitów, służący do wyliczania kwoty wypłaty części wartości podstawowej polisy oraz kwoty wypłaty wartości wykupu”. Przepis § 30 ust. 4 OWU stanowił z kolei, że „towarzystwo zatrzymuje kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy wartością jednostek uczestnictwa odpisywanych w celu realizacji dyspozycji wypłaty wartości wykupu i kwotą przeznaczoną do wykupu”. Tutaj zatem jest dopiero mowa o opłacie likwidacyjnej… Zarzut abuzywności wydaje się tym samym w pełni zasadny.

Plan Inwestycyjny Selekt / Plan Inwestycyjny Selekt Prestiż

W przypadku OWU dotyczącego umów Plan Inwestycyjne Selekt oraz Plan Inwestycyjny Selekt Prestiż podstawą pobierania opłat likwidacyjnych był § 29 ust. 2 OWU. Zgodnie z tym postanowieniem: „do wyliczenia kwoty wypłaty części wartości podstawowej polisy w formie wypłaty jednorazowej stosowany jest wskaźnik wykupu. Kwota przeznaczona do wypłaty stanowi iloczyn wartości jednostek uczestnictwa zapisanych na rachunku podstawowym oraz wskaźnika wykupu”. Sama definicja wskaźnika wykupu jest tymczasem tożsama z tą przytoczoną powyżej, zawartą w OWU Planu Inwestycyjnego Multi (odpowiednio Plan Inwestycyjny Multi Prestiż).

Przepis § 30 ust. 5 OWU stanowił w dalszej kolejności, iż „towarzystwo zatrzymuje kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy wartością jednostek uczestnictwa odpisywanych w celu realizacji dyspozycji wypłaty części wartości podstawowej polisy i kwotą przeznaczoną do wypłaty.”

Plan Inwestycyjny Systematicus

W przypadku polisy Plan Inwestycyjny Systematicus podstawą zatrzymania środków pieniężnych z rachunku był § 29 ust. 4 OWU. Przepis ten stanowił bezpośrednio: „Kwota wartości polisy przeznaczona do wypłaty jest pomniejszona o należną opłatę likwidacyjną oraz opłatę od wykupu w wysokości określonej w Tabeli opłat i limitów.

Decyzja Prezesa UOKiK nr DOZIK-10/2022

W dniu 3 czerwca 2022 r. Prezes UOKiK wydał w stosunku do UNIQA Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. (dawniej AXA Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.) decyzję nr DOZIK-10/2022, w której uznał niektóre postanowienia wzorców umownych (OWU) za niedozwolone. Jednocześnie nałożył na towarzystwo ubezpieczeń karę w wysokości 10.018.523 zł (czyli ponad dziesięć milionów złotych). Decyzja dotyczyła różnego typu opłat takich jak: opłata wstępna, opłata dystrybucyjna czy opłata alokacyjna. Występowały one w następujących produktach:

  • Plan Elastyczny
  • Plan Elastyczny Semper Liberum
  • Plan Uniwersalny Spektrum
  • Plan Uniwersalny Liberum

Wydanie przedmiotowej decyzji stanowi bardzo ważny argument, który konsumenci mogą wykorzystać w sporach dotyczących odzyskania opłat, które zostały pobrane na podstawie niedozwolonych klauzul umownych. Odzyskanie tych opłat jawi się zatem jako jak najbardziej możliwe.

Unieważnienie polisolokaty db Invest Premium

W przypadku niektóry produktów oferowanych przez AXA istnieją szanse na to, aby odzyskać całość wpłaconych środków. Mowa tu przykładowo o produkcie db Invest Premium ze składką opłacaną jednorazowo. Klienci, których pieniądze zostały ulokowane m.in. w fundusz kapitałowy UNIQA – Trigon Quantum Neutral FIZ, nie mogą aktualnie odzyskać pełnej wartości swojej polisy. Ubezpieczyciela wyjaśnia to problemami z płynnością funduszu oraz redukcją odkupu (umorzeń) certyfikatów inwestycyjnych. Są to dość świeże sprawy i trudno mówić tu o ukształtowanej w jednolity sposób linii orzeczniczej, tym niemniej wydaje się, że podstawy do stwierdzenia nieważności umowy są solidne. Wskazać należy tu przede wszystkim na takie argumenty jak: sprzeczność zawieranej umowy z naturą umowy ubezpieczenia, brak możliwości wycofania swoich środków, rażąca asymetria rozkładu kosztów i ryzyka oraz brak możliwości ustalenia wysokości świadczenia ubezpieczyciela na podstawie otrzymanych dokumentów. Pierwsze sprawy tego typu zaczynają być procedowane w Sądach i liczę, że  wyroki okażą się korzystne dla Klientów.

Odzyskanie opłaty likwidacyjnej AXA/UNIQA na drodze sądowej

Odzyskanie pieniędzy z polisolokaty AXA (obecnie UNIQUA) należy rozpocząć od etapu przedsądowego. Skierowanie pisma ze stosowna argumentacją do ubezpieczyciela może doprowadzić do dobrowolnej wypłaty należnych pieniędzy, choć – rzecz jasna – nie musi to nastąpić. Jeżeli nie dojdzie do pozytywnego rozstrzygnięcia sprawy na etapie przedsądowym, konieczne będzie złożenie pozwu do sądu. Odzyskanie opłaty likwidacyjnej AXA/UNIQA na drodze sądowej  jest jednak jak najbardziej możliwe, więc nie należy się obawiać tego kroku. Oprócz wymogów formalnych, jakimi powinien charakteryzować się pozew, pismo to powinno zawierać dokładny opis istotnych okoliczności faktycznych oraz wskazanie postanowień, które uważamy za abuzywne.

Co istotne, twierdzenia dotyczące abuzywności dobrze jest od razu poprzeć odpowiednią argumentacją, wskazującą na okoliczności uzasadniające uznanie danych postanowień OWU za niewiążące w stosunku do konsumenta. Pomoże to sądowi w sprawnym rozpoznaniu sprawy i wydaniu wyroku korzystnego dla konsumenta. Dodatkowo może to również skłonić ubezpieczyciela do zawarcia ugody, co jest możliwe na każdym etapie postępowania. Po wyroku I Instancji stronom przysługuje apelacja, choć w sytuacji, w której uzasadnienie sądu przekona ubezpieczyciela do racji drugiej strony, sprawa może się zakończyć już na tym etapie. W takim przypadku już w tym momencie ma miejsce zwrot opłaty likwidacyjnej AXA/UNIQA.

Czy w 2023 r. można odzyskać pieniądze z polisolokaty UNIQUA?

Pieniądze z polisolokaty można odzyskać tak długo, jak roszczenie nie jest przedawnione. Co do zasady nie ma przeciwskazań, aby wystąpić z powództwem w 2023 r. Obecnie, z uwagi na ukształtowaną już linię orzeczniczą przesądzającą o abuzywności postanowień umownych dotyczących tzw. opłaty likwidacyjnej, działanie takie jest nawet bezpieczniejsze niż w latach wcześniejszych, kiedy orzeczenia były bardziej rozbieżne.

Odzyskanie opłaty dystrybucyjnej AXA/UNIQA

Opłata dystrybucyjna była to opłata pobierana na początku trwania umowy polisolokaty, która była zwracana pod nazwą premii refundacyjnej jeżeli Klient wytrwał w umowie przez określony czas. W orzecznictwie taka konstrukcja jest nazywana rewersem opłaty likwidacyjnej, gdyż w praktyce prowadzi do takich samych skutków jak opłata likwidacyjna. Zniechęca ekonomicznie do wcześniejszego zawarcia umowy. Różnica polega wyłącznie na tym, że jest ona pobierana z góry i zwracana, gdy Klient zachowa się z zgodnie z oczekiwaniami towarzystwa ubezpieczeń. Odzyskanie opłaty dystrybucyjnej AXA/UNIQA jest jednak tak samo możliwe jak w przypadku zwykłej opłaty likwidacyjnej. Orzecznictwo stoi na stanowisko że obie konstrukcje prowadzą do takich samych skutków.

Zwrot opłaty dystrybucyjnej AXA/UNIQA następuje po przejściu podobnej procedury jak w przypadku opłat likwidacyjnych. Najpierw wysyła się wezwanie do zapłaty do towarzystwa ubezpieczeń, a po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu, wszczyna się postępowanie sądowe. Tak jak zostało to zasygnalizowane powyżej, wyroki sądowe są co do zasady korzystne dla konsumentów.

Kancelaria Kraków – Pomoc

Wyżej wymienione przykłady polisolokat nie są oczywiście jedynymi OWU, w których znajdowały się abuzywne postanowienia dotyczące opłaty likwidacyjnej. W kontekście tym można jeszcze wymienić chociażby polisę AXA Premium czy też Indywidualny Plan Finansowy Alfa. W każdym przypadku warto przeanalizować posiadane dokumenty, czy przypadkiem sposób sformułowania postanowień umownych nie pozwala na zakwestionowanie ich ważności oraz odzyskanie dodatkowych środków pieniężnych.

Odzyskanie pieniędzy z polisolokaty AXA (obecnie UNIQUA) warto powierzyć kancelarii prawnej. Przekazując sprawę profesjonaliście, otrzymamy informację na temat ryzyk związanych z postępowaniem oraz szans na wygraną. Istnieją bowiem przypadki, w których może dojść do oddalenia powództwa. Dlatego też istotne jest aby w trakcie rozmowy z prawnikiem wyjaśnić wszystkie problematyczne kwestie. Adwokat poinformuje Państwa również o kosztach postępowania, z którymi należy się liczyć w przypadku przegranej.

Jeżeli potrzebowaliby Państwo pomocy prawnej w opisanym zakresie, zapraszam na spotkanie w Kancelarii Adwokackiej w Krakowie. Obszar mojej działalności obejmuje nie tylko Kraków, lecz również Katowice, Częstochowę, Kielce, Tarnów czy Rzeszów. W razie potrzeby pomoc prawna może być przy tym świadczona na terenie całego kraju, a spotkanie może odbyć się w trybie zdalnym przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa.

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel, adwokat

dr Aleksandra Rychlewska-Hotel, adwokat

Jestem adwokatem specjalizującym się w prawie karnym. Ukończyłam studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie uzyskałam również stopień doktora nauk prawnych z dziedziny prawa karnego. Jestem członkiem Izby Adwokackiej w Krakowie. Więcej o mnie...

Bezpieczeństwo prawnokarne
Jak mogę Państwu pomóc?
Zakres pomocy prawnej różnić się będzie w zależności od Państwa roli w postępowaniu karnym: osoba oskarżona bądź pokrzywdzona. Odrębna oferta kierowana jest także do jednostek organizacyjnych, gdzie pomoc prawna ma zasadniczo charakter pozaprocesowy.
sprawy karne - osoba pokrzywdzona

Pokrzywdzony

sprawy karne - jednostka organizacyjna

Jednostka organizacyjna

Kontakt