Polisolokaty Kancelaria

Polisolokatami nazywamy potocznie umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Umowa ta jest podtypem umowy ubezpieczenia na życie. Zawiera ona w sobie obok elementu ochronnego także element inwestycyjny, który może być przeważający. Składka wpłacana przez ubezpieczającego była alokowana w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe (UFK). Funduszami tymi są, mówiąc obrazowo, oddzielne konta, z których środki przeznaczana są na określone inwestycyjne.

Bardzo często za pieniądze ulokowane w UFK były nabywane jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych. Ubezpieczyciele z tytuły swoich usług pobierali wiele różnych opłat administracyjnych. Opłaty ta najczęściej stanowiły określony procent wartości rachunku. Nierzadko zdarzało się, że pobierana opłata stanowiła znaczną cześć wpłacanej okresowo (np. miesięcznie) składki.

Największym jednak problemem, dla osób które nabyły taki produkt, było to, ze polisolokata najczęściej nie zarabiała, a traciła na wartości. Klient tracił zatem podwójnie.

Po pierwsze, malały jego środki z uwagi na ulokowanie je w nietrafione inwestycje, a z drugiej strony ubezpieczyciel pobierał cały czas opłaty regularne. Dla niego była to sytuacja, w której mógł tylko zarobić – bez względu na efekt swoich działań. Wiele osób chciało rozwiązać zawartą umowę i tutaj pojawiał się problem. Okazywało się bowiem, że ubezpieczyciel wypłaci jedynie określony procent wartości rachunku. Towarzystwa ubezpieczeń zastrzegały bowiem w OWU stosowne postanowienia, które pozwalały im na pobieranie wysokich opłat za rozwiązanie umowy przed czasem.

Opłata likwidacyjna stanowiła zryczałtowaną opłatę, którą towarzystwo ubezpieczeń pobierało, jeżeli ubezpieczony zdecydował się zamknąć polisolokatą przez terminem, na jaki ta została zawarta. Opłata likwidacyjna to tylko jedna z nazw, pod którymi kryła się taka konstrukcja. Bywało, że była ona nazywana opłatą za wykup, opłatą za umorzenie itp. Co więcej, ubezpieczyciele stosowali również inne zabiegi, aby ubezpieczony poniósł ekonomiczny ciężar rozwiązania umowy.

Przykładowo pobierali oni na początku opłatę w wysokości rocznej składki (tzw. opłata dystrybucyjna), która miała być zwracana klientowi po okresie umowy. Innym przykładem było takie skonstruowanie OWU, że opłata likwidacyjna formalnie nie była naliczana, ale towarzystwo ubezpieczeń wypłacało jedynie określony procent wartości rachunku. Skutek jednak był taki sam.

Postanowienia umowne, które pozwalały ubezpieczycielom na potrącenie określonej części rachunku, zostały uznane przez sądy powszechne za abuzywne, czyli rażąco naruszające interes konsumenta. Tworzą one bowiem swego rodzaju łańcuch prawny, który czyni rezygnację z umowy nieopłacalnym przedsięwzięciem.

Uznanie postanowienia za abuzywne oznacza, że nie wiąże ono konsumenta, a tym ubezpieczyciel powinien wypłacić całą wartość rachunku bez naliczania opłat likwidacyjnych.

W sukurs orzeczeniom sądowym przyszedł również Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który w wydawanych przez siebie decyzjach stwierdzał, że postanowienia umowne dotyczące opłat likwidacyjnych naruszają zbiorowe interesy konsumentów.

Kolejnym krokiem było podpisywanie z ubezpieczycielami stosownych porozumień, które zobowiązywały ich do zawierania z klientami aneksów, obniżających wysokość opłat likwidacyjnych.

Nie zmienia to jednak faktu, że aktualnie możliwe jest odzyskanie całej wartości rachunku, a towarzystwa ubezpieczeń zobowiązane są do zwrotu pełnej kwoty pobranych opłat likwidacyjnych.

Proces odzyskiwania środków z polisolokaty rozpoczyna się przeważnie od formalnego zamknięcia polisy. Następnie kierowane jest do ubezpieczyciela wezwanie do zapłaty. W zależności od przysługującego roszczenia, krok ten może mieć znaczenie z perspektywy początku okresu naliczania odsetek. Wysłanie wezwania do zapłaty jest również jednym z warunków formalnych wytoczenia powództwa cywilnego.

Towarzystwa ubezpieczeń najczęściej odmawiają wypłaty, przesyłając odpowiedź będącą wcześniej przygotowanym wzorem. Konieczne staje się zatem złożenie pozwu do sądu. Sam pozew jest pismem wszczynającym sądowe postepowanie cywilne. Powinien on zawierać wszystkie elementy formalne, wskazane w kodeksie postępowania cywilnego. Najważniejszy jest oczywiście prawidłowy opis stanu faktycznego i wskazanie Sądowi na istotne elementy stanu faktycznego i umowy, która będzie przedmiotem oceny. Nie bez znaczenia jest również odpowiednia argumentacja prawna na poparcie naszego żądania.

Po złożeniu pozwu najczęściej wydawany jest nakaz zapłaty. W przypadku, gdy nie zostanie on zaskarżony (co w niektórych sprawach ma miejsce), oznacza to zakończenie sprawy. Jeżeli natomiast zostanie wniesiony sprzeciw, wyznaczana jest rozprawa, na której zapada wyrok. Niekiedy Sąd przesłuchuje powoda czy też świadków (np. agenta, który sprzedał polisę), jednakże najczęściej nie jest to konieczne i sam wyrok wydawany jest na podstawie dokumentów. Od wyroku stronom przysługuje apelacja, jednakże w zakresie spraw, co do których istnieje już utarta linia orzecznicza, ubezpieczyciel najczęściej nie zaskarża wyroku i dobrowolnie wypłaca środki.

Od złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy potrzeba około dwa trzy tygodnie na zamkniecie polis i wypłatę przez towarzystwo ubezpieczeń bezspornej kwoty. Następnie wysyłane jest wezwanie do zapłaty i pozew, co uwzględniając obieg poczty zajmuje najczęściej około trzech, czterech tygodni.

Sąd wydaje nakaz zapłaty przeważnie w czasie od jednego do trzech miesięcy. Brak zaskarżenia nakazu przez ubezpieczyciela oznacza zakończenie postępowania i wypłatę należności. Jeżeli natomiast zostanie wniesiony sprzeciw, wówczas na rozprawę czeka się przeważnie 3-9 miesięcy. Zaskarżenie wyroku pierwszej instancji powoduje przedłużenie postepowania przeważnie o kolejne 6-12 miesięcy.

Aktualnie, w przypadku opłat likwidacyjnych, najczęściej jednak apelacje nie są wnoszone. Na dwuinstancyjne postępowanie należy się natomiast przygotować w przypadku postępowań dotyczących nieważności polisolokaty. Warto jednak zaznaczyć, że im dłużej trwa postępowanie tym większe odsetki zostaną wypłacone klientowi. Dłuższe postępowanie oznacza zatem większe pieniądze.